جشن دیوالی یا دیپاوالی یکی از بزرگترین جشنهای کشور هندوستان و به طور کلی هندوها در نقاط مختلف جهان بوده که از هزاران سال پیش برگزار میشده است. کلمه دیوالی به معنای "ستونهای نور" بوده و برای هندوها یادآوری پیروزی نور بر اهریمن، دانایی در برابر نادانی بوده است.
اهمیت مذهبی
این جشن برای قومیتهای مذهبی پرتعداد کشور هندوستان معانی مختلفی دارد، به عنوان مثال برای هندوها به معنای بازگشت حاکم راما پس از شکست راوانا (روانی) میباشد. این داستان از رامایانا برداشته شده و معمولا هندوها یک چراغ نفتی را به عنوان رسم در خانهها و معابد روشن میکنند.
اما معنای دیوالی برای جینها متفاوت بوده و برای آنها جشنی مخصوص و معنوی نیروانا و حاکم ماهاوریا میباشد. سیکها هم از در این جشن بزرگ سهم داشته و برای آنها به معنای آزادی "گورو هارگوبیند جی" از بند اسارت است.
جشن دیوالی به مدت 5 روز به طول انجامیده و شباهت بسیار زیادی به چهارشنبه سوری ایرانیها داشته و صدای بسیار زیادی در سطح شهر تولید میشود. اما مکانهایی در شهرهای مختلف کشور هندوستان هم هستند که با صدایی کمتر از این جشن فوق العاده لذت میبرند. مردم به طور معمول خانههای خود را تمیز کرده، شمع و چراغ نفتی روشن کرده و از میهمانان پذیرایی کرده و ترقه بازی میکنند.
در حین جشن دیوالی خانوادهها به معبد خدای لاکشمی (خدای ثروت و رفاه ) رفته و برای نعماتی که در زندگی دارند از او تشکر کرده و آن را ستایش میکنند. یکی دیگر از شباهتهای دیوالی به چهارشنبه سوری، دادن شیرینی و هدایا به دیگران بخصوص کودکان بوده و همینطور شامهای بزرگ دست جمعی نیز یکی از رسوم زیبای دیوالی میباشد. دیوالی به دلیل ابعاد بزرگی که در جامعه هندوها دارد به عنوان کریسمس یا جشن سال نو هندیهای نیز شناخته میشود که البته اینطور نیست.
روز نخست
در روز نخست جشن دیوالی مردم خانههای خود را مرتب و تمیز کرده و به خرید طلا، نقره و ظروف خاص میروند. هندوها اعتقاد دارند این کار موجب افزایش روزی آنها و فرزندانشان در آینده میشود. لحظه آغاز جشن هم توسط مراجع دولتی در تمامی شبکههای رادیویی و تلویزیونی اعلام میگردد.
روز دوم
روز دوم جشن دیوالی به عنوان "دیوالی کوچک" یا چوتی دیوالی شناخته شده و در مورد پیروزی کریشنا در برابر ناراکاسورا اهریمنی میباشد. در این روز مردم حمام روغن گرفته، چراغهای نفتی و روغنی روشن کرده و ترقه بازی میکنند. البته این روز به مراتب ساکتتر از دیگر روزهای دیوالی است.
روز سوم
مهمترین روز دیوالی، روزی که مردم به طور دست جمعی به نیایش خدای ثروت یعنی لاکشمی پرداخته و در هر گوشه و کناری شاهد آتش بازی، ترقه بازی و روشن کردن چراغها و دیا (نوعی چراغ سنتی هندی) هستید. این روز پر سر و صداترین روز در دیوالی بوده و آسمان مملو از رنگهای مختلف از آتش بوده و معمولا 24 ساعت بطور بی وقفه هندی ها مشغول جشن و پایکوبی هستند.
روز چهارم
سر و صدای جشن کمتر شده و معمولا در شهرهای شمالی هند مانند دهلی یا آگرا جشن گرفته شده و مراسمی برای ادای احترام به خدایان برگزار میشود. مردم در این روز به پرستش کریشنا پرداخته و آنها اعتقاد دارند در این روز کریشنا با مانع شدن از ریزش تپه گواردان، جان روستاییها را نجات داده است. در این روز خدمه معابد کوهی از غذاهای گیاهی را درسته کرده و به کریشنا پیشکش میکنند.
روز پنجم
روز آخر در رابطه به پیوند بین خواهر و برادر بوده و خواهران برای کامیابی و خوشبختی برادران خود دعا کرده و در ازای آن، برادران به خواهران خود هدایایی را اهدا میکنند.
«بدروم، مقصد رویایی سفرهای تابستانی»
کوش آداسی؛ مروارید دریای اژه با تاریخ، سواحل و تفریحات بیپا...
مارماریس:بهشت ترکیه